Mục Lục Tam Tạng Đại Chánh (Đại Chánh Tân Tu Đại Tạng Kinh)

LỜI GIỚI THIỆU

Của Hòa thượng Chủ tịch GHPGVN

 

Dự ánphiên dịch “Tam tạngPhật giáo Việt Nam” với tên gọi trong truyền thốngĐại thừa là Đại tạng KinhViệt Nam được Viện Tăng thống GHPGVNTN triệu tập, thảo luậnkế hoạch và chính thứcthành lập vào ngày 20-22/10/1973. Cơ quan trực tiếp phụ tráchdự án này là Hội đồngphiên dịchTam tạng gồm 18 thành viên, dưới sự chủ tọa của HT. Thích Trí Tịnh, HT. Thích Minh Châu và HT. Thích Quảng Độ.

Do tác động nặng nề của chiến tranh Việt Nam trong giai đoạn đó, từ chủ trương của tập thể đã trở thành đóng góp lớn, thầm lặng của một số cá nhân. Đóng góp phiên dịchKinh tạngĐại thừa có HT. Thích Trí Tịnh, HT. Thích Trí Nghiêm, HT. Thích Trí Quang, HT. Thích Thiện Siêu, HT. Thích Thanh Từ, HT. Thích Tuệ Sỹ, tập thể trường Cao đẳng Phật họcHuệ Nghiêm (Sài Gòn) và trường Cao đẳng Phật họcHải Đức (Nha Trang). Đóng góp phiên dịchLuật tạngĐại thừa có HT. Thích Trí Thủ, HT. Thích Đổng Minh, HT. Thích Phước Sơn. Đóng góp phiên dịchKinh tạng Pali nổi trội nhất là HT. Thích Minh Châu, về Luận tạng Pali có HT. Tịnh Sự, HT. Bửu Chơn, HT. Giới Nghiêm… Đóng góp về Luật tạng Pali có TT. Chánh Thân.

Từ năm 1998, HT. Thích Tịnh Hạnh đã chủ trì và bảo trợ việc biên tập và xuất bản các dịch phẩm đã có trước đó và dịch mới một số khác, tạo thành 203 tập thuộcLinh SơnPháp bảoĐại tạng Kinh, chủ yếu xuất bản tại Đài Bắc và ấn tống cho cộng đồngPhật giáo Việt Nam ở nước ngoài.

Vào ngày 30/11/2003, nhằm nâng tầm quan trọng chiến lược trong việc phát triển Phật giáo và phụng sựnhân sinh, HT. Thích Trí Tịnh, Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN, đã ký quyết địnhthành lậpHội đồngchỉ đạophiên dịch và ấn hànhĐại tạng KinhViệt Namgồm 10 thành viên, trong đó, HT. Thích Minh Châu làm chủ tịch. Trong 18 năm qua (2003-2021), dưới sự lãnh đạo của ba vị Viện trưởng Viện Nghiên cứuPhật họcViệt Nam (VNCPHVN) gồm HT. Thích Minh Châu (2003-2009), HT. Thích Trí Quảng (2009-2017), HT. Thích Giác Toàn (2017-2022), Viện nghiên cứuPhật họcViệt Nam đã lần lượtphiên dịch, biên tập, xuất bản, tái bản Kinh tạng Pali, kinh tạng A-hàm và một số kinh Đại thừa quan trọng. Theo kế hoạch, từ năm 2019-2022, VNCPHVN xuất bản Tam tạng Pali, Tam tạngPhật giáoBộ phái và một số bộ quan trọng của Phật giáoĐại thừa.

Để đẩy mạnh Phật sựtrọng đại này, vào cuối năm 2019, tôi ký quyết địnhbổ nhiệm TT. Thích Nhật Từ, Ủy viên Hội đồng Trị sự GHPGVN, Phó Viện trưởng Học viện Phật giáo Việt Nam tại TP.HCM, làm đồng – Tổng biên tậpTam tạngThánh điểnPhật giáo Việt Nam (đồng – Tổng biên tập còn có TT. Thích Minh Thành, Ủy viên thường trực GHPGVN).

Với tính trách nhiệm, cam kết và nỗ lực, đầu năm 2020, TT. Thích Nhật Từ trình lên tôi kế hoạchthực hiện ba quyển sách Mục lục nhằm phục vụ cho việc nghiên cứu, tổ chức thực hiệnphiên dịch, biên tập và xuất bản Tam tạngPhật giáo gồm: (i) Quyển “Mục lục Tam tạng Đại Chánh,” (ii) Quyển “Tổng mục lụcTam tạngPhật giáo (đối chiếu Việt, Sanskrit, Tây Tạng, Hán, Hàn, Anh),” và (iii) Quyển “Tổng mục Tam tạngThánh điểnPhật giáo Việt Nam.”

Quyển sách quý vị đang cầm trên tay là “Mục lục Tam tạng Đại Chánh”, lẽ ra được xuất bản đầu năm 2021 nhưng do tác động của đại dịch Covid-19 tại Việt Nam, đến nay, mới được xuất bản. Quyển thứ hai đang trong quá trình dò bản thảo và sẽ xuất bản vào tháng 11/2021. Mục đích và ý nghĩa của việc xuất bản quyển “Mục lục Tam tạng Đại Chánh” này bao gồm:

(i) Giới thiệu Tổng mục lục của “Đại Chánh tân tu Đại tạng Kinh Kinh”(Taishō shinshu daizōkyō, 大正新修大藏經, viết tắt là Đại Chánh) do Junjirō Takakusu (高楠順次郎) và Kaikyoku Watanabe (渡邊海旭) đồng chủ biên và được NXB. Daizō shuppan kabushiki kaisha in tại Tokyo vào năm 1924-34. Đại tạng KinhViệt Namchủ yếu dựa trên ấn bản Đại Chánh này, vốn được giới học giả xem là ấn bản học thuật chuẩn nhất, phổ biến nhất từ trước đến giờ.

(ii) Ghi nhậncông đức đóng góp của quý Tôn đức Tăng, Ni và cư sĩViệt Namtham giaphiên dịchTam tạngPhật giáo từ Hán tạng và Pali tạng sang tiếng Việt từ hậu bán thế kỷ 20 đến nay, góp phần hình thành Tam tạngThánh điểnPhật giáo Việt Nam.

(iii) Khi quyển “Mục lục Tam tạng Đại Chánh” được công bố, VNCPHVN đẩy mạnh việc kêu gọi quý Tăng, Ni và Phật tửViệt Nam tránh tình trạng dịch trùng lặp, do không có thông tin về các dịch phẩm đã được dịch và xuất bản trước đây, từ đó, tập trung nguồn lực vào việc dịch các tác phẩm còn lại trong Đại Chánh. Điều này góp phần hoàn thành việc phiên dịchtoàn bộ ấn bản Đại Chánh sang tiếng Việt.

(iv) Tôi tán dương và kêu gọi quý Tăng, Ni và Phật tửViệt Nam có chuyên môn về Hán học và Phật học, hãy phát tâmtham gia vào công trìnhphiên dịchTam tạngPhật giáo vốn rất quan trọng trong lịch sử phát triển văn họcPhật giáo và giáo dụcPhật học tại Việt Nam.

Với năng lực chuyên môn và tinh thần đóng góp của TT. Thích Nhật Từ và các nhân sự trong Ban Biên tập tại VNCPHVN, tôi tin tưởng rằng dự ánphiên dịch, biên tập và xuất bản Tam tạngThánh điểnPhật giáo Việt Namcủa GHPGVN, trong vòng 10 năm tới (2021-2031), sẽ hoàn thànhTam tạng Pali và 56 tập (gồm tập 1-55 và tập 85) của ấn bản Đại Chánh cũng như văn họcchú giảiTam tạng của Việt Nam và văn họcPhật giáo Việt Nam cận hiện đại.

Xuất bản và phổ biếnTam tạngThánh điểnPhật giáo Việt Namlà phương phápthù thắng trong việc giới thiệucon đường minh triết, trí tuệ, đạo đức và nhân bản của đức Phật đến với những người hữu duyên, giúp họ vượt qua nỗi khổ, niềm đau; tìm thấy và trải nghiệm hạnh phúc bây giờ và tại đây, sống cuộc đời hữu ích và có giá trị cho mình và mọi người.

Tôi tán dươngtác giả và tập thể các dịch giả, nhân sự thuộc VNCPHVN cũng như quý Tăng, Ni, Phật tử trong và ngoài nước đã, đang và sẽ tiếp tục đóng góp vào hoàn thành tổng tập Tam tạngThánh điểnPhật giáo Việt Nam.

 

Chùa Minh Đạo, ngày 18/10/2021

Hòa thượngTHÍCH THIỆN NHƠN

Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN

Chủ tịch Hội đồngChỉ đạophiên dịch

Tam tạngThánh điểnPhật giáo Việt Nam

LỜI GIỚI THIỆU

Của Hòa thượng Viện trưởng VNCPHVN

 

Từ ngày 30/11/2003, khi HT. Thích Trí Tịnh, Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN, ký quyết địnhthành lậpHội đồngchỉ đạophiên dịch và ấn hànhĐại tạng KinhViệt Namgồm 10 thành viên thì HT. Thích Minh Châu với vai trò Viện trưởng sáng lập Viện Nghiên cứuPhật họcViệt Nam, kiêm Chủ tịch Hội đồngphiên dịchĐại tạng KinhViệt Nam, đã nỗ lực tái bản kinh tạng Pali và kinh điển A-hàm, đồng thời, đẩy mạnh công trình dịch thuật các tác phẩm còn lại.

Từ năm 2020, HT. Thích Thiện Nhơn, Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN đã đổi tên gọi Đại tạng KinhViệt Namthành danh xưng “Tam tạngThánh điểnPhật giáo Việt Nam” nhằm tạo nên tính bản sắc của Tam tạngViệt Nam, vừa mang tính thuần Việt, vừa bao gồmthánh điểnPhật giáo Việt Nam.

Bên cạnh việc xuất bản nhiều tác phẩmnghiên cứuPhật học, Ban Biên tập và ấn hành của Viện Nghiên cứuPhật họcViệt Nam đã tái bản khổ mới Kinh tạng Pali do HT. Thích Minh Châuphiên dịch gồm Kinh Trung bộ, Kinh Trường bộ, Kinh Tương ưng, Kinh Tăng chi, đồng thời, chuẩn bị in Kinh Tiểu bộ, Luật tạng Pali, và Kinh điển A-hàm, bộ Bản duyên. Dự kiến, trong vòng 10-20 năm, toàn bộ các tập 1-55 và tập 85 của Đại Chánh được xuất bản với sự phiên dịch và biên tậpcần thiết.

Khi được bổ nhiệmvai trò Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứuPhật họcViệt Nam và đồng Tổng biên tậpTam tạngThánh điểnPhật giáo Việt Nam, TT. Thích Nhật Từ đã lên kế hoạchbiên soạn hai quyển sách: (i) “Mục lục tam tạng Đại Chánh” và (ii) Tổng mục lụcTam tạng Phật giáo” nhằm tiến đến việc biên soạn quyển “Tổng mục lụcTam tạngThánh điểnPhật giáo Việt Nam.”

Đến thời điểm này, Việt Namhiện có 4 sách về Mục lụcĐại tạng Kinh: (i) Mục lụcĐại tạng Kinh Trung Hoa, bản viết tay của HT. Thích Phước Cẩn năm 1994, (ii) Mục lụcchi tiếtĐại tạng Kinhdo Hội Văn hóaGiáo dụcLinh sơn xuất bản tại Đài Bắc, 2014, (iii) Mục lục Đại Chánh tân tu Đại tạng Kinhcủa Nguyễn Minh Tiến, do NXB. Tôn giáo in năm 2011, (iv) Mục lụcĐại tạng Kinh tiếng Việt: Khởi thảo – 2016 của Nguyễn Minh Tiến do NXB. Hồng Đức in năm 2016.

So với các sách về Mục lục nêu trên thì quyển sách mục lục này có những đóng góp có giá trị. Bốn sách mục lục trên chỉ giới thiệu 2375 tựa đề trong tập 1-54 và tập 85 của ấn bản Đại Chánh, do Hiệp hội CBETA (Chinese Buddhist Electronic Text Association) tức Hiệp hội Phật điển điện tử Trung Hoa (電子佛典集成), Đài Loan, thực hiện. Sách “Mục lục Tam tạng Đại Chánh” của TT. Thích Nhật Từ không chỉ dịch Việt đầy đủ các tựa đề trên, mà còn bổ sung 545 tựa đề thuộc các tập 56-84 trong ấn bản Đại Chánh do SAT (tức Cơ sở dữ liệu văn bản Đại tạng Kinh – ấn bản SAT) thực hiện. Quyển Mục lụcTam tạng Đại Chánh của TT. Thích Nhật Từ, do đó, là danh mục tựa đề của Đại Chánh, lần đầu được dịch ra tiếng Việt đầy đủ nhất.

Tôi tin rằng quyển “Mục lục Tam tạng Đại Chánh” do TT. Thích Nhật Từ biên soạn không chỉ là nguồn tài liệucần thiết cho việc tham chiếu với Tổng mục lục của “Đại Chánh tân tu Đại tạng Kinh Kinh”(Taishō shinshu daizōkyō, 大正新修大藏經, viết tắt là Đại Chánh) do Junjirō Takakusu (高楠順次郎) và Kaikyoku Watanabe (渡邊海旭) đồng chủ biên tại Tokyo vào năm 1924-34, mà còn góp phần quan trọng trong việc định hình tính bản sắc của “Tổng mục lụcTam tạngThánh điểnPhật giáo Việt Nam” bao gồm mã số tham chiếu với 7 tổng mục lụcTam tạngPhật giáoĐại thừathông dụng trên thế giới, cũng như bổ sung vào tổng tập Tam tạngThánh điểnPhật giáo Việt Namnguồn văn họcchú giải và văn họcPhật giáo Việt Nam cận hiện đại.

Đóng góp chính của quyển “Mục lụcTam tạng Đại Chánh” này bao gồm: (i) Cung cấp bản dịch tiếng Việt[1] đầu tiên có đủ 2920 tựa đề gồm 85 tập trong ấn bản Đại Chánh, [2] (ii) Cung cấp thông tin mô tả về ấn bản Đại Chánh, (iii) Cung cấp các tựa đề Sanskrit tương đương, mà phần lớn toàn văn của các bản văn Đại thừa này đã bị thất lạc, có thể vào cuối thế kỷ 12 trở đi, do sự tàn phá của từ cuộc xâm lăng của Hồi giáo Thổ-nhĩ-kỳ tại Ấn Độ, (iv) Cung cấpdanh mục dịch giả/ tác giả của các tác phẩm trong Tam tạng Đại Chánh, (v) Bước đầucung cấp thông tin về số lượng dịch giả Việt Nam nhiều nhất (mặc dù chưa đầy đủ so với thực tế) về các tác phẩmtam tạng trong Đại Chánh.

Tôi tha thiết kêu gọi quý tôn đức Tăng, Ni và Phật tửViệt Nam trong nước và trên toàn cầu hãy cùng với VNCPHVN chúng tôitham gia dịch thuật các tác phẩm chưa có người dịch trong ấn bản Đại Chánh, góp phần giúp dự ánTam tạngThánh điểnPhật giáo Việt Namsớm được thành tựu mỹ mãn, phục vụ nguồn minh triết vô tận của Phật giáo cho đất nước, dân tộc và Phật tửViệt Nam.

 

                                                  Pháp việnMinh Đăng Quang, ngày 17/10/2021

                                                          Hòa thượngTHÍCH GIÁC TOÀN

                                                       Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN

                                                Viện trưởng Viện Nghiên cứuPhật họcViệt Nam